فیلم موزیکال بیشتر اوقات عواظف و احساسات را بیان می کند. در ادامه ی داستان موقعیت هایی به وجود می آید که پایکوبی و آواز جلو می رود. شیفتگان ژانر موزیکال، می خواهند با تماشای آن از واقعیت دور شوند و به دنیای خیالی سفر کنند.

اما اولین فیلم موزیکال کی متولد شد؟ بدون شک ژانر موزیکال در دنیای سینما متولد شد. در این که اولین فیلم موزیکالی که موسیقی را با داستان فیلم در هم تنید، در شهر (1949) است یا آواز در باران (1952) اتفاق نظر وجود ندارد.

تنوع اشکال فیلم موزیکال

همان طور که می دانید، ساز و آواز و پایکوبی در ژانر موزیکال تنیده شده است. اما آنچه در این ژانر تنوع ایجاد می کند پاسخ به این سوال است که ساز و آواز و پایکوبی به چه بهانه ای وارد داستان می شود؟ به صورت کاملا اتفاقی؟ یا باتوجه به روایت داستانی؟

• جُنگ 

داستان های بسیار ساده  در دل یک مجموعه ساز و آواز و پایکوبی

چندان مناسبتی با سینما نداشت و در آن تماشاگر انتظار طرح داستانی پیچیده تر داشته باشد. به بازیگران این امکان را می دهد که در زمینه ی یک طرح داستانی بی رمق، استعداد خود را به نمایش بگذارند.

• اُپِرِت

اغلب فیلم های این گونه بر اساس نمایش های صحنه ای ساخته شده اند،داستان هایی مثل افسانه های جن و پری که با موسیقی و آواز تقویت می شود. حتی دیالوگ ها با آواز بیان می شود. البته اپرت معمولا برای سینما نوشته نمی شود.

• کمدی همراه با موسیقی

ماجراهای خنده دار و مضحکی که اغلب بدون هیچ ارتباطی با روایت، آواز می خواندند.

• درام به همراه موسیقی

موسیقی را با یک داستان جدی همراه می کنند.

• فیلم موزیکال مربوط به کار نمایش

به وقایع و غم و شادی های پشت صحنه ی نمایش می پردازد. طرح داستانی فیلم های موزیکال پشت صحنه پنج ستون مشترک دارد:

• موفقیت یک شبه

• فروپاشیدن گروه نمایشی

• نوشتن اشعار آواز

• نوشتن یک آواز حساس

• تضاد ازدواج با ادامه ی حرفه

• فیلم موزیکال مبتنی بر پایکوبی

در آن بازیگران به عنوان گروهی از همسرایان عمل می کنند که هم پایکوبی می کنند و هم آواز می خوانند.

محبوب نبودن سینمای موزیکال در زمان ما ناشی از افول سیستم تولید استودیویی است.

انیمیشن های موزیکال

ژانرها هرگز از بین نمی روند، و خود را در اشکال جدید از نو احیا می کنند. سینمای موزیکال امروزی، سینمای انیمیشن موسیقایی است که تاریخ جالب توجهی هم دارد.

اولین فیلم سینمایی بلند انیمیشن، سفیدبرفی و هفت کوتوله (1937) فیلمی موزیکال بود که دو آواز جاودانه ی موقع کار سوت بزن و روزی شاهزاده ی رویاهای من می آید را در خود داشت.

ادامه ی تلاش ها در ژانر موزیکال انیمیشن

از آن تاریخ به بعد، تلاش های بسیاری برای ساختن فیلم هایی از این دست صورت گرفته که بیش از این که بتوان آن ها را انیمیشن های موزیکال نامید، در واقع نوعی انیمیشن همراه با آوازند. مثل فیلم پینوکیو و آواز مشهور وقتی می خواستی بر ستاره ای سوار باشی که به خوبی هم در داستان فیلم جاافتاده بود.

برای تلفیق انیمیشن با حرکت زنده و موسیقی نیز تلاش هایی صورت گرفته؛ مثلا فیلم هایی از قبیل لنگرها را بکشید (1945)، آوازهای جنوب (1946)و مری پاپینز (1964).

آیا ژانر موزیکال انیمیشن را به اندازه سینما جدی می گیرند؟

اگر انیمیشن واقع گرایانه باشد و داستان باور پذیری هم داشته باشد! تماشاگر آن را به رسمیت می شناسد.

و اگر موسیقی این انیمیشن دست کم ارزش و کیفیت آثار موسیقایی سینمایی کلاسیک هالیوود را داشته باشد، دیگر هیچ کس حق ندارد از مرگ سینمای موزیکال صحبت کند و تنها می تواند از تغییری عمیق در آن سخن بگوید.

آن گروه دو نفره ای حیرت انگیرِ دنیای انیمیشن

گروه دو نفره ی آلن منکن (آهنگساز) و هوارد آشمن (شاعر) را باید برای احیا و جلب توجه دوباره ی مردم به سینمای انیمیشن موزیکال تحسین کرد.

همکاری این دو منجر به تولید فیلم هایی شده که آن را باید چیزی بسیار فراتر از یک فیلم بلند انیمیشن دانست که با چند آواز هم توام است.

اگرچه منکن و آشمن اولین بار با پری دریایی کوچک (1992) نگرش تماشاگران را نسبت به انیمیشن موزیکال تغییر دادند، اما دیو و دلبر (1992) اولین انیمیشنی بود که توانست نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم شود.

هر چند که جایزه ی بهترین آهنگساز و بهترین آواز را هم بدست آورد. هم توانست یک بار دیگر پس از سفید برفی و هفت کوتوله توجه تماشاگران را به سینمای موزیکال انیمیشن جلب کند.

این مقاله را به کمک کتاب « آناتومی فیلم » نوشته ی « برنارد اف.دیک» از نشر « ساقی» نوشتیم.

بیشتر بخوانید: برای اقتباس از هر داستانی باید به این ۱۷ سوال پاسخ دهید!

بیشتر بخوانید: بگذارید قهرمان به طعمه نوک بزند!